- жабыла
- поголовно, сообща, всем миром
Казахско-русский словарь. 2013.
Казахско-русский словарь. 2013.
андағайлау — 1. (Қ орда: Сыр., Жал., Қарм., Қаз.) жабыла, ентелеп қарау. Осы каналға су жіберерде а н д а ғ а й л а п көргелі тұрған адам өте көп болды Қ орда., Сыр.). Адамдар а н д а ғ а й л а п тұрған көріп, Тұрғызып ә дегенше алды келіп (Рүс. дас., 115). 2 … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дәп — 1 (Сем.: Абай, Шұб.; ҚХР) нақ, дәл. Мен көргенде, ол д ә п осы арада тұр еді (Сем., Абай). Бұл сөз көбіне дәп осы, дәп сол, дәп солай секілді тіркестердің құрамында ұшырайды 2 (Маң., Маңғ.; Қарақ.) әдет ғұрып, дәстүр. Біздің елде мұндай д ә п жоқ … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құстаналасу — Қ орда., Арал) әжуалау, біреуді жабыла келеке қылу. «Ә, ә, таптық, таптық, ... Біз «осы не бітіріп жүр» деп қ ұ с т а н а л а с а қ, корректіровщик екен ғой (Ә. Нұрп., Курл., 208) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
түңлік — (Жамб.; Алм., Талд.; Монғ.) түндік. Үйдің т ү ң л і г ін артқа қарай жіберің жарық болсын (Қарақ.). Көгал сайда отырған бес алты үйлі ақ ауылдың т ү ң л і г і тегіс жабық (М. Әу., Абай жолы, 160). Күн батып, түн т ү ң л і г і жабыла бастаған кез… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
урез — (Гур., Тең.) аудың ұшына байланатын арқан. Балықшылар судың жағасына салынған ауды у р е з б е н тартады. У р е з аудың екі жағына байланады. Қайратты жігіттер ауларды екі басындағы у р е з арқанды жабыла тартуға кіріседі (Ә. Сәр., Тол. туғ., 94) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шөп шабыс — (Алм.: Кег., Нар.) шөп шабу, шабық. Бәріміз жабыла ш ө п ш а б ы сқ а шықтық (Алм., Нар.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шымқу — 1 (Қарақ., Қоң.) қымқу, шалып шалып оттау (малдың жүріп бара жатып шөптің басын шалып оттауы). Жабыла оттап, ш ы м қ ы п келе жатқан жылқылар кәннен қаперсіз еді (Қарақ., Қоң.) 2 (Гур., Тең.) уыстау, жиыра ұстау. Айна алдында о жер, бұ жерін ш ы… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дүт — сын. жерг. Дөкір, дойыр, тоңмойын. Ымырт жабыла, д ү т мінезді күйеу жігіт келді(Қ. Әбілқайыр, Текес., 64). «Құдай жап жақсы жігітті де сөзге шорқақ, осынша д ү т қып жаратады екен ау!» деп ойлаған (Жұлдыз, 1972, 3, 177) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
субұқасы — зат. сөйл. Көлбұқа (оқпақ). Ымырт жабыла жаныңды түршіктірер оқпақтар өкіре бастайды. Дауысының аса зор болуына орай оны халық «с у б ұ қ а с ы» деп те атайды (Қорғалжын, 132) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі